Op pad met een stoere IJslandse gids

Kennismaken met IJsland, dag 3 en 4

Zeker als je op IJsland in korte tijd bijzondere dingen wilt zien en geen zin hebt tijd te verliezen met verdwalen, is het inhuren van een gids een slimme optie. Onze gids heet Skúli Már Gunnarsson. Met zijn rode haar en indrukwekkende baard heeft het er alle schijn van dat hij erop is uitgekozen op een Viking te lijken. Zeker is: de ruigheid van het landschap komt in hoge mate overeen met de ruigheid van zijn uiterlijk.

Azuurblauwe ijssculpturen

In de 4x4 van Skúli rijden we allereerst naar de Katla vulkaan. Op het oog is de deze vulkaan ongevaarlijk, maar via Skúli komen we te weten dat het een van de meest actieve vulkanen van IJsland is. Nog voor we in de buurt van deze Katla zijn, we van de verharde weg afbuigen om off road te gaan, laat Skúli de banden van de 4x4 voor een groot deel leeglopen. Zo heeft de auto meer grip op het hobbelige terrein.

Flink door elkaar geschud komen we bij de Katla aan. Om de Katla Ice Cave te bereiken lopen we door sneeuw en over zwart lavagrind, opeens geflankeerd door rotswanden met schitterende, azuurblauwe ijssculpturen. Onze monden vallen zowat open. De sculpturen kenmerken zich door dan weer poëtische dan weer geometrische vormen, waarvan je je afvraagt waar ze in hemelsnaam vandaan komen. Hoe heeft dit zo kunnen ontstaan? Je blijft ernaar kijken!

Afdalen in de ijsgrot

De Katla Ice Cave laat ons niet zomaar los. Naast de ijssculpturen zien we hoe de aslagen van diverse vulkaanuitbarstingen zich op enorme ijsblokken hebben afgezet. Deze combinatie maakt de omgeving nóg een tikkeltje surreëler. En wat te denken van de perfecte, ronde gaten in de ijswanden? Ook de kleine watervallen die door die ronde gaten stromen, verrassen ons. De gaten zelf lijken precisiewerk waar mensenhanden aan te pas zijn gekomen. Ook verder afdalend in de ijsgrot blijven we vanwege de talloze grillen van de natuur gefascineerd om ons heen kijken.

Mythische trollen en elfen

Aansluitend op de wonderbaarlijke natuurvormen begint Skúli , onderweg naar de Vatnajokull-vulkaan, over het al even wonderbaarlijke, ‘onzichtbare’ IJsland te vertellen. Ofwel: de trollen en elfen die een grote rol spelen in de IJslandse mythologie. Skúli mag dan een onbewogen Viking lijken, een niet snel te verstoren bink: zodra wij hem uitnodigen meer over die elfen en trollen met ons te delen, komt hij helemaal los. Zonder blikken of blozen houdt hij staande dat deze sprookjesfiguren springlevend zijn. En ook nog even groot als wij, mensen.

Magische krachten…

Zonder ironie heeft Skúli het over recente voorvallen waarbij de magische kracht van die fors uit de kluiten gewassen elfen en trollen ervoor gezorgd heeft dat grote graaf- en asfalteermachines stukgingen. En wegwerkers daardoor ineens hun werk niet meer konden uitvoeren. Als hij merkt dat we enigszins twijfelen aan de immense invloed van die elfen en trollen, stelt Skúli  – bij wijze van overtuigend bewijs – voor een zogenaamd ‘geheime plek’ te bezoeken. Eenmaal op die plek luisteren we aandachtig naar zijn verhalen en proberen ons de sprookjesfiguren te visualiseren. Maar intussen zien we toch vooral veel mossen, waarvan er in IJsland volgens Skúli zeshonderdzes soorten zijn. Zelfs hartje winter hebben die mossen eindeloos veel groenschakeringen.

Onbeschrijflijke gletsjer

Eenmaal in het Vatnajokull Park is de gelijknamige gletsjer de voornaamste attractie. Met maar liefst 8100 vierkante kilometer is deze gletsjer de grootste van Europa. Hoewel ik behoor tot de gelukkigen die in Alaska en West Canada al heel wat fraaie en reusachtige gletsjers heeft mogen bewonderen,  durf ik te zeggen dat deze gletsjer de overtreffende trap is. Op deze fantastische plek betaalde zich ook de keuze uit voor een gids met een 4x4, dat wil zeggen: daardoor konden we veel dichter dan anderen bij de gletsjer uiteinden komen. Daar werden we betoverd door lichtblauwe kleuren, ruwe ijspatronen, zwarte banen en poëtische watervallen. Echt, je komt woorden tekort om deze sensatie te beschrijven.  

Honderden ijsdiamanten

Na de Vatnajokull-gletsjer bezoeken we de Glacier Lagoon en Diamond Beach, de plaats waar ijsbergen en ijsblokken zich losscheuren en in de meest bizarre vormen afdrijven richting oceaan. Op het zwarte lavastrand van Diamond Beach – de naam zegt het al – liggen honderden ijsdiamanten, zomaar, open en bloot op het zand. Een bijna buitenaardse ervaring om zoiets te zien. Vanwege de schoonheid van de diamanten of ons bijzondere gezelschap – wie zal het zeggen? – nam Skúli ons mee naar een van zijn andere ‘geheime plekken’, een schitterende gletsjertong met dito meer. Je zou zeggen dat hij ook andere klanten op dergelijke verrassingen trakteert, maar mijn best guess is toch dat hij voor ons iets extra’s deed, misschien omdat mijn naam, Elske, in het IJslands liefhebben betekent, en misschien omdat Angela en ik zo zichtbaar verwonderd waren en genoten (misschien door allebei). De meditatie met Skúli was, hoe dan ook, zeer intens!

Zonsondergang om te zoenen

Bij wijze van ‘grand dessert’ van deze dag rijden we een werkelijk adembenemende zonsondergang tegemoet. Rijdend over lavavlaktes, tussen aan de ene kant de pracht van de gletsjers en aan de andere kant de oceaan,  vangen zwarte, scherpe kliffen onze aandacht, zeker omdat ze onder een grijze wolkenmassa op een waanzinnige mooie manier diep oranje worden uitgelicht. Wat kan je anders voelen dan dankbaarheid wanneer je een dag als deze zo spectaculair mag afsluiten, in het gezelschap ook nog eens van een dieprood behaarde en bebaarde Viking? Amen.